Een gezonde leefstijl is van invloed op de gezondheid, de ontwikkeling, het welzijn en het welbevinden van inwoners van de regio Haaglanden. We zetten ons hiervoor in langs de gehele levenslijn van -10 maanden tot 100 jaar met programma’s zoals Kansrijke Start, Gezond Gewicht, Gezonde School, Geweld in Afhankelijkheidsrelaties, vitaal ouder worden, gezonde seksualiteit en genotmiddelengebruik. We werken daarbij in cocreatie en community up met bewoners, informele sector en professionals in de wijken en stadsdelen vanuit positieve gezondheid.

Voor de Wijkpreventieaanpak zijn we in verschillende wijken in bijna alle stadsdelen in Den Haag aan de slag gegaan. Samen met bewoners, professionals en collega’s van andere diensten binnen de gemeente Den Haag wordt community-up gewerkt aan een gezonde omgeving in de wijken. Zo organiseren we samen met inwoners gezonde activiteiten in de buurtkamers, zijn er concrete projecten voor een gezonde leefomgeving en ondersteunen we (inwoners)initiatieven om de mentale gezondheid en bestaanszekerheid van inwoners te versterken. Deze manier van werken wordt ook breder in de regio gestimuleerd.

Sinds 2024 maken de gezondheidsambassadeurs onderdeel uit van de Wijkpreventieaanpak. Er zijn in Den Haag inmiddels 20 gezondheidsambassadeurs actief en deze pool breiden we verder uit omdat de behoefte groot is. De ambassadeurs zijn verbonden aan meerdere organisaties waar GGD Haaglanden mee samenwerkt. De ambassadeurs zijn breed opgeleide vrijwilligers en geven onder andere gezondheidsvoorlichtingen, ondersteunen in projecten gerelateerd aan gezondheid of vervullen andere rollen zoals het opzetten van wandelgroepen of het geven van workshops.

Het project van de gezondheidsambassadeurs is een goed voorbeeld van inwoners en groepen in hun kracht zetten en het biedt ook de kans om aansluiting te vinden bij de verschillende doelgroepen in Den Haag.

Met de Gezonde School-aanpak wordt op een wetenschappelijk onderbouwde wijze geïnvesteerd in de gezondheid en het welbevinden van de jeugd in de regio Haaglanden. Dit geldt voor zowel het (gespecialiseerd) primair en voortgezet onderwijs als het middelbaar beroepsonderwijs. Daarnaast wordt ingezet op een doorgaande lijn van Gezonde Kinderopvang tot Gezonde School (bijvoorbeeld op IKC).

In 2024 hebben we op 258 scholen vraaggerichte ondersteuning geboden, waaronder 12 MBO locaties. In totaal zijn er nu 101 scholen in regio Haaglanden met een Gezonde School-vignet. Daarnaast zijn in de regio Haaglanden nog tientallen scholen die volgens deze aanpak werken, zonder dat zij hiervoor een vignet Gezonde School (meer) aanvragen.

De gemeenten Delft, Den Haag en Pijnacker-Nootdorp zijn in het primair onderwijs aan de slag met de Dynamische schooldag. Het Westland is hiermee bezig in zowel het primair als voortgezet onderwijs (Beweegrijke schoolomgeving). In een aantal gemeenten wordt daarnaast waar nodig extra ingezet op thema's als genotmiddelenpreventie, seksuele gezondheid, mediawijsheid en gezonde leefstijl. We ondersteunen proactief en stimuleren de scholen hierin.

De Haagse Aanpak Gezond Gewicht (HAGG) zet zich in om een gezonde leefomgeving te creëren waarin de gezonde keuze de makkelijke keuze is: thuis, in de wijk en op school. Dit doen we zoveel mogelijk samen met bewoners en partners in de stad. Zo trainden we ruim 200 pedagogisch medewerkers in Spelenderwijs Bewegen, organiseerden we workshops, cursussen en leefstijlinterventies rondom gezonde leefstijl en gingen we in gesprek met 46 jonge moeders over motorische ontwikkeling. Ook verankerden we water drinken in het beleid van basisscholen en maakten we 33.571 warme schoolmaaltijden mogelijk. Daarnaast vergrootten we het bewustzijn over voedselverleiding met een video-experiment en webinar met Victor Mids en ontwikkelden we diverse (les)materialen voor professionals.

Een kind bouwt de rest van zijn of haar leven verder op het fundament van de eerste 1000 dagen, vanaf 10 maanden voor de geboorte tot 2 jaar. In Den Haag hebben we deze periode in 2023 zelfs verlengd naar 2.000 dagen, om ouders en professionals te ondersteunen tot het kind 4 jaar is en zo de brug met de basisschool te leggen. De gezondheid voor, tijdens en na de geboorte is namelijk een belangrijke voorspeller van zowel fysieke als mentale problemen op latere leeftijd. Haagse Kansrijke Start biedt met verschillende interventies zoals Nu Niet Zwanger en Gezond Zwanger (preventieve) ondersteuning voor ouders en professionals. Met als doel bestaanszekerheid voor deze gezinnen te versterken zodat het ouderschap minder stressvol is en kinderen een Kansrijke Start krijgen in het leven. We realiseren in samenwerking met partners in de stad en onze wijkverbinders diverse informele steunpunten, zoals moedergroepen. Daarnaast hebben we afgelopen jaar mooie scholingen en netwerkbijeenkomsten georganiseerd om professionals te verbinden en kennis te delen.

Dit jaar bereikte Nu Niet Zwanger de mijlpaal dat alle 9 gemeenten in regio Haaglanden zich aansloten bij de interventie. Steeds meer hulpverleners ondersteunen hun cliënten in het maken van een bewuste keuze en indien gewenst helpen zij met het regelen van anticonceptie. Daarbij kunnen zij een inhoudelijk coördinator van GGD Haaglanden inschakelen voor ondersteuning. In 2024 gebeurde dit 250 keer tegen 150 keer in 2023.

De Week van de Lentekriebels is een nationale projectweek voor het speciaal- en basisonderwijs waarin extra aandacht is voor relationele en seksuele vorming. Het thema voor 2024 was Weerbaar online, waarbij kinderen leren hoe ze veilig gebruik kunnen maken van internet en sociale media. Wij ondersteunden scholen bij het maken van een goede start met deze lessen, stelden materialen ter beschikking en ondersteunden bij activiteiten om er een effectieve, leuke en feestelijke week van te maken.

Onder de noemer herfstkriebels besteedden we aandacht aan intimiteit en seksualiteit onder senioren. We organiseerden een symposium voor zorgprofessionals in Den Haag waarin aandacht werd besteed aan de negatieve beeldvorming rond seksualiteit op latere leeftijd en hoe dit om te buigen naar normalisering. Er was aandacht voor eenzaamheid, in vrijheid je eigen verhaal kunnen vertellen, intimiteit in de (intramurale) ouderenzorg en snoezelzorg.

In 2024 hebben wederom veel professionals en vrijwilligers deelgenomen aan diverse trainingen, toneelstukken, webinars en congressen over huiselijk geweld. Met dit jaar extra aandacht voor gender gerelateerd geweld en ouderenmishandeling.

Op 17 juni is de Lokale Alliantie Den Haag ondertekent. Dit krachtig netwerk in Den Haag is gericht op het bundelen en delen van kennis en capaciteiten rondom ouderenmishandeling en financieel misbruik van ouderen. In samenwerking met het HMC is een symposium georganiseerd voor ruim 130 artsen en verpleegkundigen gericht op het belang van het herkennen van signalen en het delen van praktische kennis van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Sinds de start van het platform van Geweld in Afhankelijkheidsrelaties op 1SociaalDomein hebben in een jaar maar liefst 3.100 professionals uit de regio zich aangesloten. Op het platform kunnen professionals uit de regio Haaglanden ervaringen uitwisselen, vragen stellen en deelnemen aan evenementen en trainingen rondom huiselijk geweld en kindermishandeling. Deelnemen aan een training of webinars terugkijken kan via www.giahaaglanden.nl.

Duizenden kinderen en hun ouders zijn bereikt met voorlichtingsmaterialen en activiteiten tijdens de Haagse Poetsweek. Nieuwe communicatiematerialen, zoals de Suikerposter en Check je Snack, een filmpje over goed poetsen en een digitaal lespakket voor het voortgezet onderwijs ondersteunen de voorlichtingsactiviteiten van het team.

De pilot ‘Vanaf je eerste tandje naar de tandarts’ op twee CJG’s was een succes en is uitgerold naar alle Centra voor Jeugd en Gezin in Den Haag. Tegelijkertijd is het aantal CJG’s in Den Haag waar we informatiematerialen aanbieden (‘wachtkamerproject’) uitgebreid. 200 nazorgpakketjes zijn verstuurd naar verloskundigenpraktijken en afdelingen gynaecologie van ziekenhuizen.

6.000 ouders/verzorgers van kinderen van 6 maanden en ouder ontvingen een kaartje waarmee ze worden opgeroepen om vanaf het eerste tandje naar de tandarts te gaan.

Om aandacht te vragen voor de mondgezondheid van ouderen, zijn animatiefilmpjes en flyers ontwikkeld voor in huisartspraktijken en apotheken.
In samenwerking met de Haagse huisartsendienst Hadoks is de e-learning ‘De oudere mond gezond’ met begeleidend voorlichtingspakket aangeboden aan thuiszorgmedewerkers. Een ‘train de trainer’ programma met draaiboek is ontwikkeld voor de kookworkshop ‘Lekker Sterk’ die ouderen stimuleert om eiwitrijk te eten.

We werken aan preventieve ouderengezondheidszorg door in te zetten op het netwerk voor gezondheid, welbevinden en vitaliteit (waaronder valpreventie, voeding, bewegen, eenzaamheid en sociale veiligheid). In alle gemeenten hebben we ondersteund op het onderwerp Vitaal ouder worden. We adviseren over de voorbereiding op de derde en vierde levensfase met aandacht voor een gezonde leefstijl (voeding, bewegen en mentale gezondheid en de overgang).

De doelgroep ouderen en netwerkpartners is geïnformeerd met een digitale nieuwsbrief en het magazine Vitaal Ouder Worden is in een oplage van 12.500 verspreid in onder andere apotheken, tandartspraktijken, huisartsenpraktijken, bibliotheken en ouderenbonden.

In enkele gemeenten zijn we betrokken bij het thema eenzaamheid, met name in Delft, waar GGD Haaglanden de kerngroep ‘Een tegen eenzaamheid’ ondersteunt.

Campagnes Ikpas en Stoptober

In de hele regio zijn we aanjager van de Ikpas-campagne, gericht op vermindering van alcoholgebruik. De campagne vond plaats in januari en 40 dagen voorafgaand aan Pasen. Voor ‘Stoptober’ ontwikkelden we promotiemateriaal zoals posters en social-media content om in oktober deelname te stimuleren aan deze stoppen-met-roken campagne.

Rookvrije omgeving

Ook in 2024 hadden we een regierol bij het zichtbaar rookvrij maken van zoveel mogelijk publieke ruimtes in relatie tot (kind)plekken waar volwassenen een voorbeeldfunctie hebben voor gezond gedrag. Er is binnen de regio Haaglanden op maat ondersteuning geboden op verschillende categorieën binnen de Rookvrije Generatie. Voorbeelden zijn advies aan gemeenten voor rookvrije speeltuintjes, aan gemeenten en sportverenigingen over de rookvrije sportvereniging en zorginstellingen. Er is informatiemateriaal verspreid. Ook was er extra aandacht voor ‘vapen’ op en om scholen. Verder werken wij aan een wijkaanpak vanuit het landelijk project een Rookvrij Leven voor iedereen.

Afgelopen jaar informeerden we inwoners en samenwerkingspartners in de regio over (publieke) gezondheidsonderwerpen, ziektepreventie en gezondheidsvoorzieningen. Dit deden we via telefonisch contact, e-mail, persberichten, op evenementen, via de websites van GGD Haaglanden en onze social-mediakanalen. Er zijn regelmatig nieuwsbrieven verstuurd naar samenwerkings- en ketenpartners. Ook leenden we professioneel (voorlichtings- en les-)materiaal uit, aan bijvoorbeeld scholen.

De website van GGD Haaglanden voldoet aan het Besluit digitale toegankelijkheid overheid. In 2024 is de toegankelijkheidsverklaring ondertekend door de Directer Publieke Gezondheid (DPG) en gepubliceerd op de website van de GGD.

Goed toezicht in de kinderopvang is belangrijk, omdat het bijdraagt aan de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van de kinderen. De kinderopvang moet kinderen ruimte bieden zich te ontwikkelen. Door de jaarlijkse inspecties houden we zicht op de kwaliteit, gezondheid en veiligheid binnen de kinderopvangcentra. Maar toezicht in de kinderopvang is niet alleen beperkt tot het waarborgen van de kwaliteit, gezondheid en veiligheid van de kinderen, het is ook gericht op het bevorderen van hun welzijn en ontwikkelingsmogelijkheden.

We hebben in 2024 voldaan aan onze wettelijke taak en alle kinderopvangcentra in de regio Haaglanden bezocht en de wettelijke jaarlijkse inspecties verricht. Bij alle gemeenten is voldaan aan de verplichting om minimaal 50% van de gastouderopvanglocaties te inspecteren. Focus bij de gehouden inspecties lag in 2024 op voldoende gekwalificeerd personeel in de kinderopvang, stabiliteit en kwaliteit in afwijkende omstandigheden, veiligheid en inspraak van ouders.

In 2024 zijn alle locaties binnen de regio Haaglanden flexibel geïnspecteerd. Deze vorm van toezicht maakt het toezicht minder voorspelbaar en bevordert de kwaliteit van de houder doordat er een breder beeld is van de kwaliteitseisen.

De resultaten van de inspecties zijn gedeeld met de gemeenten en de houders. Handhaving naar aanleiding van de inspectieresultaten is een gemeentelijke taak. Bij inspecties van twee kinderopvangcentra constateerden we dat de opvang dusdanig onder niveau was, dat o.b.v. de Wet Kinderopvang een bevel tot onmiddellijke sluiting van de locatie is afgegeven.

Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO 2015). Voor de negen gemeenten in de regio Haaglanden plus Lansingerland houdt GGD Haaglanden toezicht op de kwaliteit van de WMO-uitvoering. We voeren preventief onderzoek, signaalonderzoek en calamiteiten- en geweldsincidentenonderzoek uit.

In 2024 heeft Toezicht Kwaliteit Wmo zich gericht op het versterken van de kwaliteit en veiligheid binnen de Wmo-ondersteuning in Haaglanden. We ontvingen 40 meldingen (23 calamiteiten/geweldsincidenten en 17 andersoortige meldingen, zoals klachten of meldingen buiten onze bevoegdheid). We voerden 18 verdiepende onderzoeken naar calamiteiten en geweldsincidenten uit en formuleerden daarbij 71 aanbevelingen gericht op veiligheid, samenwerking en professionaliteit. Daarnaast vonden 7 preventieve onderzoeken en 2 signaalonderzoeken plaats. De uitkomsten van de onderzoeken bieden waardevolle inzichten voor aanbieders en gemeenten, vooral op het gebied van meldgedrag, risicobeheer en samenwerking tussen ketenpartners.

In 2024 hebben we de Regionale Kwaliteitsstandaard en het calamiteiten- en geweldsincidentenprotocol herzien. Dit proces was al gestart in 2023 en liep door in 2024 omdat het nieuwe landelijke toetsingskader van GGD GHOR aanleiding gaf om ons herziene kader hier nogmaals tegenaan te houden. Hiermee zorgen we voor meer uniformiteit in het Wmo-toezicht op landelijk niveau. De aangepaste documenten worden in 2025 vastgesteld.

Ook hebben we in 2024 voor het eerst deelgenomen aan het G4-overleg over toezicht Wmo. Dit overleg biedt waardevolle mogelijkheden om kennis en ervaringen uit te wisselen en draagt bij aan verdere afstemming en uniformiteit in het toezicht. Het hele jaarrapport Toezicht Kwaliteit Wmo, is te lezen op Jaarrapportages Wmo - GGD Haaglanden.